In ParkPraat praten we telkens met een ander gezicht achter het LPM. Deze keer is dat Bart Goossens, projectcoördinator bij Den Ouden Bodac. Dit bedrijf maakt de bodem van het LPM vrij van resten uit de Tweede Wereldoorlog, zoals niet-gesprongen explosieven. Hoe gaat Den Ouden Bodac te werk en wat is hun meest bijzondere vondst tot nu toe?
Projecten zo grootschalig als deze komen niet vaak voor.
Overblijfselen uit de oorlog
“Wat heeft zich in dit gebied afgespeeld? Met die vraag begint het”, vertelt Bart. Bij Moerdijk is veel gevochten in de oorlog. Uit een vooronderzoek bleek dan ook dat de kans dat er ontplofbare explosieven in de bodem zouden zitten groot was. Hoewel deze er al decennia liggen, kunnen ze een acuut gevaar gaan vormen bij grond- en bouwwerkzaamheden.
Een uitdagende klus
Reden genoeg voor het havenbedrijf om Den Ouden Bodac in te schakelen. Bart: “Wij zijn gespecialiseerd in het opsporen van explosieven uit de Tweede Wereldoorlog. Van het havenbedrijf kregen we de opdracht om het terrein volledig vrij te maken van oorlogsresten. Een uitdagende en interessante klus”, aldus Bart.
Opsporen van objecten
Voor de start zochten ze uit wat voor oorlogsresten ze konden verwachten. “De omgeving waar het LPM zich in bevindt is meermaals onder vuur genomen”, vertelt Bart. “En er is gevochten door veldtroepen. Dan verwacht je onder andere veel granaten.” Aan Den Ouden Bodac de taak om dit soort objecten op te sporen. “Dit doen we door met een gator in banen over het terrein te rijden. Met een meetsysteem detecteren we metalen objecten in de grond. De locaties van de objecten markeren we vervolgens.”
Uitgaan van het gevaarlijkste explosief
Hierna is het tijd om de objecten één voor één uit te graven. Een klus die om zorgvuldigheid en voorzichtigheid vraagt. “We gaan er altijd vanuit dat we te maken hebben met het gevaarlijkste type granaat.” Een senior deskundige op locatie identificeert het object en schat de risico’s in. ‘’Als het om een explosief gaat stellen we deze veilig in een speciale explosievenbunker op locatie.”
Periodiek komt de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EODD) naar het LPM om explosieven te ruimen. Den Ouden Bodac ondersteunt hierbij. Bart: “Op een overzichtelijke, vrije locatie graven we een gat waar de munitie in wordt geplaatst. De EODD brengt vervolgens springstof aan op de granaten. Hierna worden ze begraven en vanaf een veilige afstand tot ontploffing gebracht. De EEOD voert de scherven en restanten vervolgens af.”
Bijzondere vondst: granaten uit Tsjechië
Inmiddels heeft Den Ouden Bodac al heel wat interessante vondsten gedaan op het LPM. Denk aan granaten van oudhollandse, Engelse en Duitse makelij, maar ook restanten van raketten. “Moerdijk is een van de weinige plekken in Nederland waar het Land Matress is ingezet. Hiermee konden in korte tijd grote hoeveelheden raketten worden afgevuurd richting vijandelijke linies.” Hiernaast werd er veel Franse munitie gevonden. “Wat bleek: de Fransen zijn hier in 1940 nog geweest om te helpen.” Maar de meest bijzondere vondst tot nu toe zijn volgens Bart enkele Tsjechische granaten. “Die vind je nooit. Waarschijnlijk heeft het Duitse leger deze granaten vanuit daar meegenomen.”
Meer dan 200 ontplofbare oorlogsresten en objecten
De afgelopen jaren heeft Den Ouden Bodac meer dan 200 ontplofbare oorlogsresten of gerelateerde objecten op het LPM-terrein gevonden en veiliggesteld. “Het feit dat we hier zo veel verschillende oorlogsresten vinden, maakt het een heel interessant project,” vindt Bart. Komende periode gaat Den Ouden Bodac aan de slag bij de Moerdijkseweg, het laatste onderdeel dat ze nog moeten onderzoeken.