Training over ondermijning in de haven
Als je bedenkt dat Nederland het grootste drugs-distributieland ter wereld is, dan begrijp je dat ondermijning een steeds urgenter probleem wordt voor alle havens. Zeehavens én binnenhavens, van Le Havre tot aan Hamburg, en dus ook in Brabant. Daarom organiseerde Havenbedrijf Moerdijk op 17 september een training voor Brabantse binnenhavens over ondermijning.
Veilig werken
In juni deed de Zeehavenpolitie een enorme drugsvangst in het havengebied van Moerdijk: Er werd circa 3.000 kilo cocaïne onderschept, met een straatwaarde van ongeveer 220 miljoen euro. Maar helaas stoppen criminelen niet als er ergens een drugstransport wordt tegengehouden. Ze zoeken dan gewoon een nieuwe plek met minder toezicht, want ze hebben nou eenmaal altijd transport nodig voor hun criminele activiteiten. Daarvoor benaderen of hacken ze bedrijven. Ook ronselen ze argeloze havenmedewerkers om toegang tot de terreinen te krijgen, en informatie over transportbewegingen. Dat gaat vaak gepaard met intimidaties en geweld, met als gevolg veel angst en overlast. Havens moeten dus slim, robuust en weerbaar worden, zodat ondernemers veilig kunnen werken en criminelen geen kans krijgen. Port of Moerdijk heeft de laatste jaren veel maatregelen getroffen om ondermijning tegen te gaan en wil zijn kennis en ervaring graag delen.
Weerbaar
Tijdens de training, waar vertegenwoordigers van acht binnenhavens en gemeenten aan deelnamen, draaide het om de vraag hoe je weerbaar kunt worden tegen ondermijning. Want het probleem oplossen kun je niet. Tymen van Vooren van het Mainportprogramma Zeehavens Zeeland – West-Brabant, waar ook Port of Moerdijk onderdeel van is, vertelde dat weerbaarheid altijd begint met het erkennen en herkennen van het probleem. Vervolgens is samenwerking het sleutelwoord. Daarvoor heeft Mainport Zeehavens vier pijlers ontwikkeld: informatie-uitwisseling tussen de havens, zorgen voor fysieke barrières zoals hekken en camera’s, voorlichting, en toezicht en handhaving.
‘Als je weet hoe criminelen te werk gaan, kun je het ze echt moeilijk maken,’ zegt hij. ‘Criminelen hebben mensen nodig die in de haven werken. Ze willen toegangspasjes gebruiken, er moeten containers worden verplaatst of er moet gewoon even worden weggekeken bij een controle.'
Daarvoor benaderen ze argeloze werknemers op een slimme manier, en ze maken ze chantabel. Door voorlichting over de ronselpraktijken leer je die trucjes herkennen, en nee te zeggen tegen corrupte voorstellen.’
Van Vooren vertelt dat bedrijven ook moeten leren om hun personeel beter te beschermen. ‘Beperk de toegang tot alle ruimtes of alle systemen. En zorg, wanneer er toch iets misgaat, voor goede opvang en nazorg.’
Collectieve beveiliging
‘Ben je bewust van wat er gebeurd op jouw haventerrein?’ Gijs-Jan Schüssler, havenmeester en programmamanager Veiligheid van Port of Moerdijk, legt uit dat het belangrijk is om te weten welke bedrijven er op je terrein gehuisvest zijn. Want zo krijg je risicovolle goederenstromen in beeld en kun je dekmantelbedrijven opsporen.
Op het terrein van Port of Moerdijk zijn ruim 400 organisaties actief. Die zijn bijna allemaal lid van de Stichting Beveiliging Industrieterrein Moerdijk (SBIM). De SBIM zorgt er voor dat zij veilig kunnen werken. ‘De collectieve beveiliging regelen we met surveillance, bewaking van toegangswegen, cameracontrole, calamiteitenalarmering en preventieadvies. We werken nauw samen met diverse overheidspartijen zoals gemeente, politie, douane en marechaussee. Zo hebben we onder andere, door goed naar de interne en externe processen te kijken, het aantal inklimmers die illegaal naar Engeland probeert te komen, flink kunnen terugbrengen. Van zo’n 120 per jaar tot nog maar 6 dit jaar.’
Ranzige hoekjes
Tijdens een rondleiding over het meer dan 2.600 hectare tellende industrieterrein, vertelt Schüssler hoe de veiligheidsvoorzieningen van de SBIM worden toegepast. Het terrein wordt vanuit de controlekamer 24/7 bewaakt met behulp van een uitgebreid cameranetwerk. ‘s Nachts gaan de buitenhekken op slot, maar het publieke binnenterrein kent geen fysieke barrières. Daar zorgen natuurlijke belemmeringen, zoals waterlopen en hoogteverschillen, in combinatie met slimme lantaarnpalen en warmtecamera’s ervoor dat er geen ongewenste bezoekers komen. De bedrijven zelf hebben wel allemaal een hekwerk.
Schüssler: ‘Er geldt een verplichting om die hekken goed te onderhouden en vrij te houden van begroeiing. Want we willen geen ranzige hoekjes waar je moeilijk toezicht kunt houden. Bovendien wordt binnenkort het hele gebied een blauwe zone, wat betekent dat je er niet langer dan twee uur mag parkeren. Zo zorgen we dat er zo min mogelijk personen op het terrein komen die er niks te zoeken hebben. En als we toch merken dat er iemand op een ongewoon uur over het terrein loopt, dan sturen we de beveiliging om een praatje te maken. Port of Moerdijk heeft bovendien een app ontwikkeld voor meldingen, werkzaamheden en veiligheidsnieuws, De Port Alert Moerdijk app.’
Langdurige samenwerking
Criminelen maken geen onderscheid tussen kleine of grote havens.
Bovendien zijn ze steeds op zoek naar nieuwe manieren om drugs, wapens of illegale personen te vervoeren. Van Vooren: ‘In plaats van de handel tussen de lading te verstoppen, bevestigen ze nu ook hele pakketten aan de buitenkant van schepen. Het transport verplaatst zich ook steeds meer naar de binnenvaart. We moeten dus voortdurend alert blijven.’
